GDP là gì?

...

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) là tổng giá trị thị trường của tất cả các hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong phạm vi của một quốc gia trong một khoảng thời gian cụ thể.

GDP
💡
GDP là tổng giá trị thị trường của tất cả các hàng hóa và dịch vụ được sản xuất tại một quốc gia trong một khoảng thời gian cụ thể.

GDP cung cấp một bức tranh tổng quát về tình hình kinh tế của quốc gia, được sử dụng để ước tính quy mô và tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế.

GDP có thể được tính theo ba phương pháp: phương pháp sản xuất, phương pháp sử dụng cuối cùng và phương pháp thu nhập.

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) là giá trị thị trường của tất cả các hàng hóa và dịch vụ cuối cùng được sản xuất tại một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định.

Đây là định nghĩa phổ biến và bao quát nhất về GDP. Theo định nghĩa trên, các đặc tính của GDP được thể hiện như sau:

"GDP là giá thị trường": GDP cộng rất nhiều loại sản phẩm khác nhau thành một chỉ tiêu duy nhất về giá trị của hoạt động kinh tế. Để làm được điều này, GDP phải sử dụng giá thị trường. Bởi vì giá cả thị trường đo lường số tiền mà người tiêu dùng sẵn lòng trả cho những hàng hóa khác nhau, cho nên chúng phản ánh giá trị của những hàng hoá đó.

"Của tất cả": GDP cố gắng biểu thị một cách đầy đủ tất cả các hàng hóa được sản xuất ra trong nền kinh tế và được bán hợp pháp trên các thị trường.

Tuy nhiên, trong thực tế có một số sản phẩm mà GDP bỏ sót do tính toán chúng quá khó khăn. GDP không tính những phẩm được sản xuất ra và bán trong nền kinh tế ngầm (như các chất kích thích bị cấm như ma túy, cần sa). Nó cũng không tính được những sản phẩm được sản xuất và tiêu dùng trong gia đình mà không bao giờ được đưa ra thị trường.

"Hàng hoá và dịch vụ": GDP bao gồm cả những hàng hoá hữu hình (thực phẩm, xe hơi, quần áo...) và những dịch vụ vô hình (cắt tóc, khám bệnh, lau nhà...).

"Cuối cùng": có nghĩa là GDP chỉ bao gồm giá trị của những hàng hoá và dịch vụ cuối cùng, không tính giá trị của những hàng hóa trung gian.

"Được sản xuất": GDP bao gồm mọi hàng hóa và dịch vụ đang được sản xuất. Nó không bao gồm những giao dịch liên quan đến hàng hoá được sản xuất ra trong quá khứ.

"Trong phạm vi một quốc gia": GDP đo lường giá trị sản xuất trong phạm vi lãnh thổ của một quốc gia.

"Trong một khoảng thời gian nhất định": GDP phản ánh giá trị sản xuất thực hiện trong một khoảng thời gian cụ thể. Khoảng thời gian này thường là một năm hoặc một quý. GDP phản ánh lượng thu nhập hay chi tiêu trong thời kỳ đó.

Cách tính GDP

Tùy theo mỗi góc độ khác nhau, GDP được tính theo các phương pháp khác nhau. Có 3 cách tính GDP thông dụng nhất được áp dụng là phương pháp sản xuất, phương pháp sử dụng cuối cùng và phương pháp thu nhập.

Phương pháp sản xuất

Xét về góc độ sản xuất, tổng sản phẩm quốc nội chính là tổng tất cả giá trị gia tăng của nền kinh tế một nước trong một thời gian nhất định.

GDP = Giá trị tăng thêm + Thuế nhập khẩu

Trong đó, giá trị tăng thêm của từng ngành kinh tế có thể là: thu nhập của người sản xuất, tiền công, bảo hiểm, thuế sản xuất, khấu hao tài sản cố định, giá trị thặng dư…

Phương pháp sử dụng cuối cùng

Xét về góc độ chi tiêu, GDP bao gồm tiêu dùng cuối cùng của hộ gia đình, tiêu dùng cuối cùng của chính phủ, tích lũy tài sản và chênh lệch xuất - nhập khẩu của một đất nước.

GDP = C + I + G + NX

Trong đó:

  • C: là tổng giá trị tiêu dùng cho sản phẩm và dịch vụ của các hộ gia đình trong quốc gia đó.
  • I: là tổng giá trị tiêu dùng của các nhà đầu tư.
  • G: là tổng giá trị chi tiêu của chính phủ.
  • NX: là xuất khẩu ròng (tính bằng giá trị xuất khẩu trừ đi giá trị nhập khẩu), thể hiện sự chênh lệch giữa xuất khẩu và nhập khẩu trong quốc gia đó.

Phương pháp thu nhập

Xét về góc độ thu nhập, GDP gồm thu nhập của người lao động, thuế sản xuất, khấu hao tài sản cố định dùng cho sản xuất và giá trị thặng dư sản xuất trong kỳ của một quốc gia.

GDP = W + R + I + Pr + Ti + De

Trong đó:

  • W: là tiền lương.
  • R: là tiền thuê.
  • I: là tiền lãi.
  • Pr: là lợi nhuận.
  • Ti: là các khoản thuế đánh vào dịch vụ, hàng hóa bán trên thị trường và trợ cấp của chính phủ cho sản xuất (thuế gián thu ròng).
  • De: là khấu hao tài sản cố định.

Ý Nghĩa của chỉ số GDP

Chỉ số GDP là thước đo để đánh giá tốc độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia và thể hiện sự biến động của sản phẩm hay dịch vụ theo thời gian.

Suy giảm GDP sẽ có tác động xấu đến nền kinh tế của quốc gia đó; dẫn đến suy thoái, lạm phát, thất nghiệp, mất giá đồng tiền... Các tác động xấu này ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp và đời sống của người dân.

Thông qua GDP bình quân đầu người, ta biết được mức thu nhập tương đối cũng như chất lượng sống của người dân ở mỗi quốc gia.